فهرست مطالب
نگاهی به چهار استراتژی نگهداری و تعمیرات و مزایا و معایب آن
۱. نگهداری و تعمیرات واکنشی
نگهداری و تعمیرات واکنشی که به نت هنگام خرابی یا کارکرد تا خرابی نیز معروف است به امری بسیار ساده میماند: درست کردن هر چیزی هنگامی که مشکلی برایش پیش میآید. از آنجایی که در این استراتژی تعمیر تجهیزات و قطعات بدون برنامهریزی خاصی انجام میگیرد، میتواند روش مناسبی برای استفاده از تجهیزاتی باشد که یا خیلی ارزان هستند و یا در عملیات سازمانی از اهمیت خاصی برخوردار نیستند.
به عنوان مثال، به یک تغذیه کنندهٔ نواری (بلت فیدر) ۱۰۰۰ دلاری فکر کنید، که با سرویسهای دورهای سه ماهه میتوان طول عمر آن را ۱۰ درصد افزایش داد. چقدر سخت است که برای پس انداز این ۱۰۰ دلار کار کنید؟ برای یک تجهیز نهچندان پراهمیت جواب «سخت نیست» خواهد بود.
زمانی که به حداقلی از برنامهریزی برای کنترل تجهیزات خود نیاز دارید نگهداری و تعمیرات واکنشی اگر به درستی پیاده نشده باشد میتواند موجب اشکالاتی اساسی شود. اگر این شیوه برای کلیه تجهیزات مورد استفاده قرار بگیرد، خرابی هر تجهیز مهمی میتواند منجر به بروز توقفهای طولانی در تولید شود. علاوه بر این، اگر هنگام خرابی قطعات یدکی و لوازم مورد نیاز برای برطرف کردن خرابی را در اختیار نداشته باشیم هزینهٔ حمل و نقل و ارسال فوری آنها نیز میتواند موجب فشار مالی دیگری بر سازمان شود. به طور خلاصه، نگهداری و تعمیرات در شرایطی که به صورت راهبردی از آن استفاده نشود به معنای خرابی بیشتر تجهیزات و هزینهٔ بیشتر برای نگهداشت و تعمیرات است.
۲. نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (مبتنی بر برنامه)
نت پیشگیرانه که به نگهداری و تعمیرات کنشگرا نیز شناخته میشود شامل خارج کردن تجهیزات از چرخهٔ تولید به صورت دورهای و بازرسی و تعمیر آنها در فواصل از پیش تعیین شده است (این فواصل معمولاً یا مبتنی بر زمان هستند و یا بر اساس رویدادهایی که با وقوع یک محرک آغاز میشوند). در نت پیشگیرانه هدف افزایش عمر مفید یک تجهیز و جلوگیری از خرابی آن است.
بسیاری از سازمانهایی که از سیاست نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه را در دستور کار خود قرار دادهاند از نرم افزار نگهداری و تعمیرات (نرم افزار CMMS) برای راهاندازی دستورکارها در موعد مقرر خود استفاده میکنند. این اقدام به تیم نگهداری و تعمیرات امکان اتوماسیون بخش زیادی از برنامهٔ زمانبندی خود را به عنوان یک عنصر مهم از سیاست نت پیشگیرانه میدهد. همچنین چون این رویرکد مبتنی بر برنامهریزی قبلی است دسترسی به قطعات و منابع مورد نیاز برای تکمیل هر دستورکاری بسیار آسانتر از سیاست نگهداری و تعمیرات واکنشی خواهد بود.
مثل همه رویکردهای نگهداری و تعمیرات، در اتکای تنها به نت پیشگیرانه نیز معیابی وجود دارد. اگر برنامهٔ زمانی PMها به طور مرتب کنترل و ممیزی نشود و بهبود نیابد، امکان رخ دادن «خزش PM» وجود خواهد داشت. بدین صورت که تکنیسینها و نیروهای فنی تیم نگهداری و تعمیرات با سرگرم شدن به کارهای غیرضروری دچار کمبود وقت برای رسیدگی به کارهای مهمتر خواهند شد و این موضوع باعث افزایش هزینههای مالی و زمانی سازمان میشود.
مشابه همین حالت، وجود بیش از اندازهٔ PMها ممکن است باعث «خرابیهای پس از PM» یا همان Post-PM Breakdownsها شود. روش های زیادی برای جلوگیری از بروز «خرابیهای پس از PM» وجود دارد، اما با این وجود هر چه قدر تعداد PMها افزایش یابد این خطر نیز محتملتر میشود. نکته حیاتی در استفاده از رویکرد نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه لزوم بهینهسازی پیوستهٔ PMها است. این راهکاری است که میتواند سازمان شما را در برابر خطرات احتمالی نت پیشگیرانه بیمه کند.
بیشتر بخوانید: اینفوگرافی ۱۰ دستاورد راهکار نگهداری و تعمیرات در انطباق با استانداردها
۳. نگهداری و تعمیرات پیشگویانه (PdM)
نگهداری و تعمیرات پیشگویانه (PdM) با هدف پیشبینی خرابیها قبل از وقوع و انجام فعالیتهای نگهداشت در بهترین زمان ممکن به وجود آمده است. در نت پیشگویانه ما با استفاده از فناوریهای هوشمند و اطلاعات استخراج شده از حسگرهای تعبیه شده بر روی تجهیزات امکان تعریف حدی برای به صدا درآوردن زنگ هشدار برای تجهیز یا قطعهٔ در معرض خطر پیش از بروز خرابی آنها را پیدا خواهیم کرد. به عنوان مثال، از حسگری که ارتعاش تجهیز را ثبت و تجزیه و تحلیل میکند میتوان برای هشدار دادن به تیم نگهداشت در مورد تجهیز در معرض خطر استفاده کرد تا با خارج کردن آن تجهیز از مدار تولید و بازرسی و تعمیر آن از بروز هزینههای اضافی و ایجاد وقفههای غیرمنتظره جلوگیری کرد.
انجام نت پیشگویانه از طریق بازرسیهای بصری از تجهیزات امکانپذیر است، اما سادهترین راه برای ایجاد استراتژی نت پیشگویانه در سازمانمان بهرهگیری از نرم افزار CMMS برای پایش، کنترل دائمی و خواندن پارامترهای تعریف شده بر روی هر تجهیز است. بیش از نت پیشگیرانه (PM) مزیت نت پیشگویانه (PdM) در امکان صرفهجویی در هزینه و کاهش میزان نفر-ساعت لازم برای انجام اقدامات لازم برای نگهداشت و دستیابی به آگاهی و بینش بیشتر در مورد عملکرد و مشکلات احتمالی تجهیزات و ماشینآلات است. علاوه بر این، اتکا به دادهها و اطلاعات برآمده از حسگرها به معنی انجام اقدامات نگهداشت با توجه به شرایط واقعی تجهیز در عوضِ یک برنامهٔ زمانی احتمالاً بهینه است.
البته با توجه به اتکای حداکثری به وجود اطلاعات و دادههای لحظهای از تجهیزات در نت پیشگویانه، بهرهمندی صحیح از این رویکرد نگهداشت مستلزم هزینههای بیشتری نسبت به نت واکنشی و نت پیشگیرانه است. نکته دیگری که باید در مورد نت پیشگویانه به خاطر داشته باشیم یک اصل بدیهی در ورزش است: «پیش از دویدن باید راه برویم». در سازمانی که هنوز برنامهٔ نگهداری و تعمیرات آن وابسته به کاغذ و برنامهٔ اکسل است، ابتدا باید بر اساس فرایندها و بینشِ سازمانیای که با بکارگیری نت پیشگیرانه به دست میآید به سمت نت پیشگویانه حرکت کرد.
بیشتر بخوانید: ۱۱ دلیل برای سرمایهگذاری بر سیستم نگهداری و تعمیرات
۴. نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM)
نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM) دربارهٔ این واقعیت است که شکست همیشه خطی نیست. نت مبتنی بر قابلیت اطمینان یک فرایند کاملاً درگیرشونده است که به دنبال تجزیه و تحلیل کلیه حالتهای خرابی احتمالی برای هر قطعه از تجهیزات و تعیین یک برنامهٔ مستقلِ مجزا و سفارشی برای هر دستگاه است. هدف غایی نت مبتنی بر قابلیت اطمینان افزایش دسترسیپذیری یا قابلیت اطمینان تجهیزات است.
نت مبتنی بر قابلیت اطمینان معمولاً به دلیل لزوم تحلیل و اولویتبندی هر تجهیز بر اساس میزان اهمیت و حساسیت آن برای سازمان به عنوان یک رویکرد پیچیده در میان سیاستهای مختلف نگهداری و تعمیرات شناخته میشود. بحرانیترین تجهیزات آن دسته از تجهیزاتی است که مدام دچار نقص میشوند و در صورت پیوستگی این نقصان تولید را با مشکلات بزرگی روبرو میکند. نت مبتنی بر قابلیت اطمینان بسیار پیچیده است، به حدی که هر سازمانی قطعاً مهارت لازم برای استقرار آن را ندارد. این رویکرد نت به تیمِ نگهداشت ماهر و باتجربه نیاز دارد که در سیاستهای پیشگیری، بازرسیهای پایهای، نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه استاد باشند و به دادههای متنوعی از هر تجهیز دسترسی داشته باشند.
بیشتر بخوانید: محاسبه بازده سرمایهگذاری روی نرم افزار CMMS
جدول مقایسهٔ استراتژیهای نگهداری و تعمیرات