بکلاگ در مدیریت نگهداشت
بکلاگ Backlog به کلیه کارهای نگهداشتی که تأیید شدهاند اما هنوز انجام نشدهاند اشاره دارد. این شاخص علاوه بر درخواست کارهای اضطراری شامل همه کارهای نگهداشت اعم از پیشگیرانه (PM)، اصلاحی (CM) و حتی پیشبینانه (PdM) نیز میشود. یک لیست بکلاگ اصولی فقط شامل دستورکارهای کامل و آماده برنامهریزی است و درخواستهای ناقص یا فاقد اطلاعات ضروری برای انجام را شامل نمیشود.
اهمیت شاخص بکلاگ
مدیریت بکلاگ برای موارد زیر حیاتی است:
- اولویتبندی کارها بر اساس اهمیت عملیاتی
- جلوگیری از خرابی تجهیزات حیاتی
- تخصیص بهینه منابع (نیروی انسانی، قطعات یدکی و …)
- کاهش توقفات ناخواسته
فرمول محاسبه شاخص اولویت (Priority Index)
برای اولویتبندی کارهای بکلاگ از فرمولهای مختلفی میتوان استفاده کرد. در ادامه یک روش مرسوم و ساده اما کاربردی معرفی شده است:
شاخص اولویت = اهمیت تجهیز × اولویت دستورکار
- اهمیت تجهیز: به هر تجهیزی براساس اهمیت آن در تولید و یا ایمنی عددی را از 1 تا 100 تخصیص دهید.
- اولویت دستور کار: به هر دستور کار عددی را از 1 تا 100 براساس فوریت آن تخصیص دهید.
با ضرب دو عدد شاخص اولویت دستور کارها بدست میاید.
برای محاسبه ضریب اهمیت تجهیزات و یا اولویت دستورکارها میتوان از پرسشنامههایی مشتمل بر ارزیابی چندین متغیر استفاده نمود و یا اینکه با استفاده از ماتریسهای تصمیمگیری دو یا سه بعدی طراحی شده براساس مدیریت ریسک این ارزیابیها را انجام داد.
بهروشهای جهانی برای بکلاگ نگهداشت
مقدار مناسب بکلاگ نگهداشت به ازای هر تکنیسین برابر با حدود 2 هفته کار است. کمتر از این مقدار ممکن است نشاندهنده نیروی انسانی مازاد باشد، در حالی که بکلاگ نگهداشت بیشتر نشاندهنده کمبود منابع یا برنامهریزی ناکارآمد است.
انواع بکلاگ نگهداشت
بکلاگ نگهداشت را میتوان به دستههای زیر تقسیم کرد:
- بکلاگ نگهداشت پیشگیرانه (PM)
- بکلاگ تعمیرات اصلاحی (CM)
- بکلاگ ایمنی و الزامات قانونی
- بکلاگ پروژههای بهبود
ابزارهای مدیریت بکلاگ نگهداشت
برای مدیریت مؤثر بکلاگ نگهداشت بهتر است از سیستمهای نرمافزاری زیر استفاده شود:
- نرم افزار نگهداری و تعمیرات (CMMS)
- راهکار مدیریت داراییهای فیزیکی (EAM)
- سیستمهای مدیریت عملکرد دارایی (APM)
نکته
یک بکلاگ نگهداشت کاملاً خالی ایدهآل نیست، زیرا نشاندهنده عدم برنامهریزی برای کارهای نگهداشت پیشگیرانه است. هدف، مدیریت و کنترل بکلاگ در سطح بهینه است، نه حذف کامل آن .
شاخص بکلاگ نگهداشت
برای تعیین اینکه آیا کارهای معوقه تیم نگهداشت متعادل است یا خیر، میتوانیم از شاخصی که در ادامه نحوه محاسبه آن توضیح داده شده است استفاده کنیم.
نحوه محاسبه شاخص بکلاگ نگهداشت
با مقایسه ساده کل ساعات مورد نیاز برای انجام وظایف نگهداشت با ظرفیت نیروی کار خود، میزان کارهای معوقه خود در ساعات کاری را اندازهگیری کنید.
لازم به ذکر است که کل ساعات کاری یک تیم بصورت ۱۰۰٪ کارآمد نبوده و بازههای استراحت، جابجایی، و پرداخت به امور اداری نیز وجود دارند که با کسر آنها ساعات کاری واقعی کاهش مییابند. به همین دلیل لازم است نرخ بهرهوری نیروی کار به عنوان یک پارامتر تعدیل کننده ساعت کاری گروه نگهداشت در محاسبات در نظر گرفته شود. ساعت کاری بهرهور گروه نگهداشت از حاصل ضرب ضریب بهرهوری در جمع ساعات کاری گروه نگهداشت بدست میآید.
این نرخ بهرهوری به ازای هر صنعت و شرایط مکانی و اقلیمی میتواند متفاوت باشد و بنابراین باید توسط هر سازمان تعیین شود.
فرمول به شرح زیر است:

نحوه تفسیر نتایج شاخص
بکلاگ = ۱: یک تیم متعادل که وظایف را با سرعت مناسب انجام میدهد.
بکلاگ < ۱: داشتن نیروی کار مازاد و یا نشاندهنده عدم استفاده کافی از ظرفیت موجود.
بکلاگ > ۱: حجم کار بیش از ظرفیت تیم است و سازمان نگهداشت به برنامهریزی و تنظیم حجم کار نیازمند است.