نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه PM (نت پیشگیرانه) – راهنمای صفر تا صد

---

نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (نت پیشگیرانه – PM) چیست؟

---

نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (Preventive Maintanance) یا PM یا آن‌طور که در ایرن مصطلح است نت پیشگیرانه، به معنای رفع مشکلات کوچک قبل از تبدیل شدن آن‌ها به مشکلات بزرگ است. اهداف اولیه برنامه‌های نت پیشگیرانه عبارتند از: ۱) به حداکثر رساندن عمر مفید دارایی یا تجهیز و ۲) جلوگیری از توقفات برنامه‌ریزی‌نشده تجهیزات.

توقف تجهیز (Downtime) مدت زمانی است که یک سیستم، ماشین یا قطعه‌ای از تجهیزات از کار کردن باز‌ می‌ایستد. بنابراین، نظارت بر وضعیت تجهیز یک مولفهٔ کلیدی برنامه‌های نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه است. نظارت بر وضعیت به معنی ارزیابی نشانه‌های رفتاری خاص در تجهیزات و اجزای آن‌ها از قبیل دما، ارتعاشات، سطح روغن برای بررسی خرابی قریب‌الوقوع آن‌ها است.
به عنوان مثال، تکنسین‌ها باید یاتاقان‌های ماشین را پس از چند ساعت کار تعویض کنند، زیرا آنها برای همیشه دوام ندارند. سه ویژگی زیر محدوده وظایف PM را در همهٔ صنایع تعریف می‌کند.

 

مطالعات نشان می‌دهند که کسب‌وکارها ۸۰ درصد از زمان در دسترس تکنسین‌های نگهداشت خود را به جای اجرای روش‌های پیشگیرانه صرف اقدامات واکنشی روی مسائل و مشکلات نگهداری و تعمیرات می‌کنند. اگر تاریخچه هر برنامه عملیاتی نگهداشت را مرور کنیم متوجه یک الگو خواهیم شد. الگو این است: مشکلات بزرگ اغلب ناشی از سهل‌انگاری‌های کوچک و قابل پیشگیری است. به طور معمول، ویرانگرترین حوادث، اتلاف‌های عملیاتی و مشکلات تولید یک سازمان ناشی از سیستم‌های نگهداشت و خرابی ارتباطات داخلی است. برای مثال داستان این نیروگاه را در نظر بگیرید.

بر اساس مطالعه‌ای که توسط Pumps & Systems گزارش شده است، یکی از پمپ‌های میعانات گازی ۷۰۰ اسب بخاری نیروگاه در یک دوره ۳۰ ساله دچار خرابی‌های متعددی شد که همواره با استراتژی نگهداری و تعمیرات واکنشی مدیریت شد. با گذشت سالها، تکنسین‌های داخلی در تعویض اجزا و قعطات پمپ‌ها مهارت پیدا کردند. اما به مرور زمان با افزایش تغییرات و ورود و خروج تکنیسین‌ها، خلاء مهارت پیش آمد و تکنیسین‌ها دیگر مهارت تاریخی نیروگاه برای تعمیر این تجهیز نیروگاه را نداشتند.  و به مرور به دلیل ارتباطات فرایندی ضعیف، پمپ آسیب بیشتری دید و به موتور که تجهیز حیاتی نیروگاه بود نیز آسیب رساند.

نتیجه این شد که مجموعه‌ای از مشکلات جزئی که باعث خرابی تجهیزات غیرحیاتی می‌شد، باعث تسریع یک فروپاشی شد و باعث شد تا این سازمان حدود ۱۳ میلیون دلار، معادل مبلغ کل خرید آن دارایی را از دست بدهد.

بدیهی است که هر خطایی در دنیای نگهداری و تعمیرات با چنین ریسک بالایی همراه نیست. اما با این حال، حتی خطاهای کم خطر‌تر هم ممکن است منجز به ضرر‌های مالی قابل پیشگیری، کاهش بهره‌وری و استیصال سازمان تبدیل شود.

 

---

 

اگر علاقه‌مند به مشاوره در خصوص نت پیشیگرانه و دموی نرم‌افزار نگهداری و تعمیرات پگاه آفتاب هستید با ما در تماس باشید.

 

---

۳ مولفهٔ نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه

• سیستماتیک است.
• به صورت روتین انجام می‌شود.
• با هدف کاهش یا به حداقل رساندن خرابی تجهیزات انجام می‌شود.

۵ جزء حیاتی  برنامه نت پیشگیرانه – PM

• اجزا یا قطعات فرسوده را قبل از خرابی تعویض کنید.
• قبل از نزول کارکرد تجهیز، اجزا یا قطعات را تمیز و بازیابی کنید.
• از بروز پیامد‌های متعاقب خرابی قطعات یا سیستم جلوگیری کنید.
• قابلیت اطمینان و پیش‌بینی‌پذیری تنجهیز را بهبود دهید.
• به کارشناسان در مورد روش‌ها و تکنیک‌های مناسب آموزش دهید.

 

 

---

مقایسه نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه با نت واکنشی

---

برخلاف نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه، نت واکنشی یا نگهداری و تعمیرات اضطراری به معنای انتظار برای تبدیل مشکلات کوچک به مشکلات بزرگ، پیش از انجام هر کاری در مورد آن‌ها است. این استراتژی نگهداشت که اغلب با نام «استراتژی کارکرد تا خرابی» (Run to Failure) شناخته می‌شود، فاقد یادآور‌های مرسوم در شیوه نت پیشگیرانه و برنامه PM در بین خرابی‌های تجهیزات است. در نت واکنشی ممکن است هرگز یک تجهیز تا زمانی که خراب شود یا کارکنان متوجه نقص عملکرد قطعات خاصی در تجهیز شوند، مورد بازرسی قرار نگیرد.

 

 

نگهداری و تعمیرات واکنشی:

• اقدام پس از وقوع خرابی تجهیز
• نیاز کم‌تر به نیروی کار و برنامه‌ریزی
• احتمال مقرون به صرفه بودن برای تجهیزات با درجه اهمیت پایین
• اغلب منجر به توقف‌های برنامه‌ریزی‌نشده می‌شود که همین باعث از دست رفتن بخشی از سود سازمان شود
• خطرات ایمنی را به همراه دارد

نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه:

• اقدام پیش از وقوع خرابی تجهیز
• نیاز به برنامه‌ریزی و در اغلب موارد با کمک نرم‌افزار
• افزایش طول عمر تجهیز
• افزایش بهره‌وری، تولید و سود
• کاهش ریسک‌های ایمنی

---

مزایا و معایب نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه PM

---

هنگام ارزیابی برنامه‌های نت پیشگیرانه در مقایسه با برنامه‌های نگهداشت واکنشی باید چندین عامل در نظر گرفته شوند زیرا همیشه یک روش و استراتژی نگهداشت برای همه تجهیزات مناسب نیستند و باید به فراخور تجهیز، اهمیت آن و عوامل دیگر بهترین استراتژی نگهداشت برای آن را برگزید.

اما پیش از هر چیزی رهبری واحد نگهداشت باید تفاوت‌های کلی بین دو استراتژی واکنشی و پیشگیرانه را درک کند که این کار با فهم مزایا و معایب نت پیشگیرانه شروع می‌شود.

مزایا

• ۱. افزایش ایمنی
• ۲. افزایش طول عمر تجهیزات
• ۳. افزایش بهره‌وری
• ۴.  کاهش هزینه‌ها
• ۵. مصرف انرژی کمتر

معایب

• ۱. محدودیت‌های بودجه‌ای
• ۲. نیازمندی به منابع بیشتر
• ۳. به زمان زیادی نیاز دارد
• ۴. سازماندهی آن مشکل است

مزایای نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (مزایای PM)

 

 

۱.  افزایش ایمنی

هر چه تجهیزات بیشتر مورد بررسی قرار بگیرند، احتمال بروز مشکلات خطرناک کمتر می‌شود. کسب‌وکارهایی که از برنامه‌های نت پیشگیرانه پیروی می‌کنند، خطر خرابی‌های غیرمنتظره، خطرات سلامتی و احتمال دعاوی مربوط به مسئولیت را کاهش می‌دهند.

۲. افزایش طول عمر تجهیزات

برنامه‌های نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه تضمین می‌کند که همه دارایی‌های سازمان مطابق با دستورالعمل‌های سازنده و راهنمای مصرف کننده کار می‌کنند. و چون قطعاتی که با عملکرد ضعیف روبرو می‌شوند برنامه‌های بهبود و اقدامات پیشگیرانه را دریافت می‌کنند معمولا در این استراتژی تجهیزات در سطح ثابتی از بهره وری در طول سال عمل می‌کنند. این امر تناوب هزینه‌کرد‌های سرمایه‌ای مورد نیاز برای خرید تجهیزات جدید را کاهش می‌دهد.

۳. افزایش بهره‌وری

استراتژی‌های ضعیف می‌تواند ظرفیت تولید یک واحد تولیدی را تا ۲۰ درصد کاهش دهد. اما راهکارها و استراتژی مدرن نت پیشگیرانه – PM که اغلب در نرم افزار CMMS قابل پیاده‌سازی هستند به مدیران عملیاتی اجازه می‌دهد تا جزئیات تجهیزات ضروری را دیجیتالی کنند، دستورکارهای تکراری را صادر و تفویض کنند و تاریخچه تجهیزات را به راحتی روی تلفن‌‌های هوشمند خود بررسی کنند.

همچنین در صورت پیاده‌سازی دیجیتال برنامه نت پیشگیرانه پرسنل نگهداشت نیز می‌توانند هشدارهای مربوط به کار‌های خود را روی سیستم کاری یا تلفن همراه خود دریافت کنند، و در بررسی‌ها و بازرسی‌های خود از تجهیزات ضمن عکس‌برداری از خرابی تجهیزات، و امضای تکمیل کار دستورکارها تاییدیه‌های مربوطه را در لحظه دریافت کنند. بکارگیری برنامه PM کارآمد در کنار سیستم نرم‌افزاری مناسب در مجموع باعث کاهش توقفات تجهیزات، افزایش کارآیی و بهره‌وری آن‌ها و تمرکز بیشتر تیم نگهداشت بر روی مسائل مهم می‌شود.

۴. کاهش هزینه‌ها

جای تعجب نیست که توقفات تجهیزات در نتیجه بکارگیری استراتژی نگهداری و تعمیرات واکنشی باعث تعمیرات پرهزینه‌ای شود. استفاده از تجهیزات تا حد خرابی آن‌ها ممکن است ۱۰ برابر بیشتر از انجام نگهداری و تعمیرات دوره‌ای هزینه داشته باشد.

گاهی اوقات، این تعمیرات می‌توانند به سرعت توسط نیروهای داخلی انجام شود اما در مواقع دیگر، سازمان باید کار را برون سپاری کند و منتظر متخصصان شود تا کار را انجام دهند. شرکت‌هایی که از برنامه PM یا نت پیشگیرانه استفاده می‌کنند، خرابی‌های کمتری را تجربه می‌کنند، که منجر به خروجی بیشتر و کاهش هزینه‌های آن‌ها می‌شود.

۵.  مصرف انرژی کمتر

تجهیزات الکتریکی ضعیف اغلب انرژی بیشتری نسبت به آنهایی که در شرایط عادی کار می‌کنند مصرف می‌کنند. اکا برنامه نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه اجازه می‌دهد تا مشکلات مربوط به مصرف بیش از حد انرژی به سرعت مورد توجه قرار گیرد و در نتیجه جلوی مشکل پیش از گسترده‌ شدن ابعاد آن گرفته شود.

معایب نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه PM

 

 

۱. محدودیت‌های بودجه‌ای

به طور سنتی، هزینه اجرای راهکارهای پیشرفته و دییجتالی نگهداشت به قدری بالا است که برای کسب‌و‌کارها و واحد‌های تولیدی کوچک چندان به صرفه نیست. از راهکارهای نرم‌افزاری با قیمت بالا گرفته تا تخصیص نفر-ساعت‌های بالا برای انجام وظایف، پیاده‌سازی نت پیشگیرانه اغلب یک راه حل لوکس در نظر گرفته می‌شود. با این حال، در سال‌های اخیر با تحولات فناوری رخ داده روز به روز این هدف در دسترس‌تر است و هزینه‌های پیاده‌سازی برنامه PM‌ پایین‌تر آمده است.

۲. نیازمندی به منابع بیشتر

برنامه نت پیشگیرانه از آن‌جا که به مراحل بیشتری نیاز دارد تا در طول سال اجرا شود، سازمان‌هایی که این استراتژی را پیاده‌سازی می‌کنند برای اجرای آن به پرسنل بیشتر، قطعات بیشتر و بودجهٔ ماهیانه بیشتری نیاز خواهند داشت. و به همین خاطر بسته به پیچیدگی سازمان، ممکن است مجبور شوید PM را فقط برای دارایی‌های حیاتی یا مهم خود پیاده کنید.

۳. به زمان زیادی نیاز دارد

شرکت‌هایی که به فلسفه نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه روی می آورند، گاهی اوقات احساس می‌کنند که در حال انجام کارهای بیشتری هستند. و و اقعیت هم همین است! وقت گذاشتن برای بازرسی تجهیزات پیچیده، که شامل چندین جزء است، می‌تواند خسته کننده باشد. حتی کسب‌وکارهایی که ماشین‌آلات پیچیده نیز ندارند، ممکن است در ابتدا نسبت به انجام وظایف معمول‌تر احساس مقاومت کنند.

۴. سازماندهی آن مشکل است

همانطور که قبلا ذکر شد، توسعه یک برنامه PM بدون داشتن سیستم سازمانی فاجعه‌بار خواهد بود. با وجود صدها یا هزاران تجهیز مورد نگهداشت، هیچ تیم مدیریتی نمی‌تواند تنها به حافظه پرسنل خود یا فرم‌های کاغذی اتکا کند. و برای اجرای نت پیشگیرانه هیچ راهی جز استفاده از یک نرم افزار نگهداری و تعمیرات کارآمد که امکانات آن پاسخگوی نیازهای امروز و فردای ما باشد وجود ندارد.

 

---

انواع نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه  (PM)

---

اقدامات نت پیشگیرانه با هدف کاهش زمان‌های توقف‌های بدون برنامهٔ تجهیزات انجام می‌شود. PM ها معمولاً به چهار دسته کلی «نت دوره‌ای»، «نت سنجه‌محور»، «نت پیش‌بینانه» و «نت تجویزی» طبقه‌بندی می شود. در ادامه این فرسته با این ۴ نوع از نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه بیشتر آشنا می‌شویم.

۱. نگهداری و تعمیرات دوره‌ای (PM دوره‌ای)

این نوع نگهداشت شامل وظایف و اقدامات پیشگیرانه‌ای است که در فواصل زمانی برنامه‌ریزی شده انجام می‌شوند. این وظایف می توانند به صورت هفتگی، ماهانه، فصلی یا سالانه انجام شوند. به عنوان مثال روغن‌کاری هر سه ماه یکبار یک تجهیز. دفترچه‌های راهنمای تجهیزات معمولاً حاوی برنامه‌های توصیه شده‌ای برای نگهداشت دوره‌ای آن تجهیز است. نگهداری و تعمیرات دوره‌ای با نام نت مبتنی بر زمان نیز شناخته می‌شود.

 

مثال‌هایی برای نگهداری و تعمیرات دوره‌ای

•  تمیز کردن خوردگی‌ها
• بررسی گریس بلبرینگ‌ها
• تعویض روغن‌های روان‌کننده
•  تعویض اجزای فیلتر
• بررسی فشار و دما

مزایا: حداقل هزینه برای شروع، بدون نیاز به تجهیزات اضافی

معایب: ریسک انجام فعالیت‌های غیر ضروری

 

۲. نگهداری و تعمیرات سنجه‌محور

نگهداری و تعمیرات پیشگیرانهٔ مبتنی بر سنجش که با نام «نت سنجه‌محور» (Meter-Based Maintenance) نیز شناخته می‌شود، بر برنامه‌ریزی فعالیت‌های نگهداشت بر اساس متغیرهای استفاده از تجهیزات تمرکز دارد. این شکل از نت پیشگیرانه را می‌توان برای تجهیزاتی که معمولاً متر و معیار یا شمارندهٔ کمی‌ای برای اندازه‌گیری نقاط عطف استفاد‌ه‌شان دارند، به‌کار بست. نمونه‌ای از نگهداری و تعمیرات سنجه‌محور تعویض روغن موتور در هر ۵۰۰۰ کیلومتر است.

 

 

نمونه‌هایی از نگهداری  وتعمیرات سنجه‌محور:

• بررسی سطح کلر در استخر
• تعویض روغن موتور هر ۵۰۰۰ هزار کیلومتر
• روغن‌کاری اتصالات در هر ۶۰ هزار دور کارکرد

مزایا: نیاز به حداقل هزینه در شروع، کاملاً قابل اعتماد و بسیار دقیق

معایب: حفظ انطباق با مقررات نسبتاً چالش برانگیز است.

 

۳. نگهداری و تعمیرات پیش‌بینانه

نگهداری و تعمیرات پیشبینانه (Predictive Maintenance – PdM) یا آن طور که عده‌ای آن را به غلط نگهداری و تعمیرات پیشگویانه می‌خوانند، نوع پیشرفته‌ای از نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه است که در آن از سنسور‌های مختلف و ابزارهای تجزیه و تحلیل داده‌ها برای پیش‌بینی تاریخ بهینه اجرای عملیات نگهداشت بر روی تجهیز به منظور جلوگیری از خرابی آن استفاده می‌شود. هدف PdM  انجام وظایف نگهداری و تعمیرات پیش از به وقوع پیوستن خرابی‌ها و جلوگیری از اجرای بیش از حد یا کم‌تر از حد فعالیت‌های نگهداشت بر روی یک تجهیز و بهینه‌سازی اقدامات است.

برای نمونه‌ای از نت پیشبینانه می‌توان به استفاده از تحلیل ارتعاش در ماشین آلات با چرخش زیاد برای تشخیص عدم تعادل، ناهماهنگی یا ساییدگی یاتاقان‌های آن اشاره کرد.

 

نمونه‌هایی از نگهداری و تعمیرات پیشبینانه:

• سنسورهای حرارتی نصب شده بر روی تجهیزات در تاسیسات، هشدارهای خودکار را در مواقعی که تجهیز در خطر داغ شدن بیش از حد قرار دارد، صادر می‌کنند.
• شناسایی ضربات غیرعادی موتورهای پمپ‌های گریز از مرکز در کارخانه‌های زغال سنگ، بر اساس داده‌های تاریخچه‌ای ارتعاش‌سنجِ متصل به تجهیز
• استفاده از داده‌های تاریخچه‌ای داخل CMMS برای انجام بهینه PM‌ها روی ماشین بسته‌بندی به منظور جلوگیری از خرابی آن.

مزایا: افزایش آپتایم تجهیزات، هدفمند ساختن بهتر هزینه‌ها

معایب: نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه نسبتاً زیاد، نیاز به همراهی در سراسر سازمان

 

۴. نگهداری و تعمیرات تجویزی

نت تجویزی (Perspective Maintenance) مشابه نت پیشبینانه است؛ زیرا هر دو استراتژی در تصمیم‌گیری دربارهٔ نگهداشت یک تجهیز به داده‌ها متکی هستند. با این وجود، در نت تجویزی، فناوری یادگیری ماشین به کمک نرم‌افزار می‌آید و داده‌هایی از شرایط تجهیزات را جمع آوری و تجزیه و تحلیل می‌کند تا اقدامات مشخص بعدی نگهداری و تعمیرات را توصیه کند و با این کار خطرات عملیاتی را به حداقل برساند. نگهداری و تعمیرات تجویزی با استفاده از داده‌های معتبر مجموعه‌ای از انتخاب‌ها و گزینه‌ها را ارائه می‌دهد که مدیران نگهداشت می‌توانند از بین آن‌ها دست به انتخاب بزنند.

نمونه‌هایی از نت تجویزی:

• اگر شرایط آب و هوایی نشان‌دهندهٔ وقوع طوفان‌های تندری است که فشار هوا را افزایش می‌دهد، ممکن است برای جلوگیری از بروز مشکلات توسط هوش مصنوعی دستور کاری برای تنظیم فشار در مخزن تحت فشار صادر شود.
• اگر قرار است PM‌ای به صورت ماهانه بر روی یک گیربکس انجام شود، اما برای این کار خط تولید به مدت ۱۵ دقیقه متوقف می‌شود، هوش مصنوعی ممکن است تشخیص دهد که در صورت صرف نظر از این PM‌های ماهانه، تنها ۲٪ احتمال خرابی افزایش می‌یابد و توصیه کند خط تولید برای پاسخ به سفارشات فعال نگه داشته شود.

 

مزایا: ارائهٔ بالاترین درجهٔ دقت، هدفمند ساختن هزینه‌ها، به‌روز و پیشرفته

معایب: بسیار گران است و برای هر تاسیس باید به صورت مجزا سفارشی‌سازی شود

 

---

برنامه نت پیشگیرانه یا PM چیست؟

---

برنامه نت پیشگیرانه تلاشی کنش‌گرایانه (و نه واکنشی) برای نگهداری، تعمیرات و تعویض تجهیزات و توان جلوگیری از خرابی‌ها، پیش از احتمال وقوع آن‌ها است. یک برنامهٔ نت پیشگیرانه با حفظ بازدهی عملیات نگهداشت، عمر استفاده از تجهیز را نیز افزایش داده و باعث کاهش هزینه‌های مستقیم و سربار نگهداری و تعمیراتی سازمان می‌شود.

با طراحی یک برنامهٔ نگهداشت پیشگیرانه موثر، سازمان بهبود قابل توجهی در فرایند‌های کلی کسب‌و‌کار خود تجربه می‌کند که می‌تواند شامل افزایش تولید، کاهش ضایعات، بهبود انجام کار و کاهش توقف‌های غیرمنتظره در تجهیزات باشد.

مزایای ذکر شده را با آمار‌های فعلی در عموم سازمان‌هایی که، عملیات نگهداری و تعمیرات آن‌ها در وضعیت واکنشی به سر می‌برد، مقایسه کنید:

• بهره‌وری اغلب کارهای نگهداری تعمیراتی سازمان‌ها بین ۱۰ تا ۴۰ درصد است
• بیش از ۵۰ درصد زمان، صرف رسیدگی به کارهای اضطراری می‌شود
• نگهداری و تعمیرات واکنشی ۳ تا ۵ برابر نگهداشت پیشگیرانه هزینه‌بر است

یافته‌های بالا می‌تواند به معنی عقب‌نشینی سازمان از اهداف تولید، انطباق با مقررات ایمنی و موافقت‌نامه‌های سطح خدمات (SLA) باشد. با این اوصاف به نظرتان اگر سطح بهره‌وری در واحد نگهداری و تعمیرات از ۴۰ درصد به ۶۰ درصد برسد چه تغییری در اندازهٔ سازمان شما و نفوذ شما در بازار رخ خواهد داد؟ اگر این عدد به ۸۰ درصد برسد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ اما سوال اصلی این‌جا است که برای ارتقای سطح بهره‌وری چه کار می‌توان کرد؟

 

---

چگونه یک برنامه نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه PM طراحی و اجرا کنیم؟

---

خب چگونه یک برنامهٔ نت پیشگیرانه طراحی کنیم؟ ۶ گام زیر مراحل گام‌به‌گام در طراحی یک برنامهٔ نت پیشگیرانه را توضیح می‌دهد.

گام ۱: تعیین  هدف نهایی

موثرترین راه برای آغاز روند طراحی برنامهٔ نت پیشگیرانه شروع از نقطهٔ پایانی‌ای است که در ذهن داریم. پاسخ به این سوال که شرکت یا سازمان ما می‌خواهد با یک برنامهٔ نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه به چه چیزی برسد؟ با پاسخ به این سوال می توانید روش‌های خود را با اهداف سازمانی تنظیم کنید.

به عنوان مثال هدف بسیاری از کارخانه‌ها و سازمان‌های تولید‌ی بهبود نرخ بهره‌وری کار است. در چنین حالتی فرایند‌های شما در نت پیگشیرانه باید به سمت اهدافی چون کاهش زمان توقف‌ تجهیزات، بهبود میزان کار‌های خاتمه‌یافته و حداکثر‌سازی زمان قابل دسترسی هر ماشین برای تولید حرکت کند.

برخی سازمان‌ها هدف‌شان از به‌کارگیری نت پیشگیرانه اطمینان از انطباق کارهای صورت گرفته با قوانین است. در این صورت تمرکز شما باید دستیابی به نتایجی چون افزایش میزان نگهداشت برنامه‌ریزی شده، رهگیری کارکنان و تاریخچهٔ کار باشد.

گام ۲: تعیین ساختار سلسله مراتبی دارایی‌های فیزیکی و تجهیزات

گام اساسی دیگر در جهت توسعهٔ یک برنامهٔ نت پیشگیرانه تعیین لیست دارایی‌های فیزیکی و معین کردن ساختار سلسله‌مراتبی (درختواره کلاس تجهیز و درختواره تجهیز) آن است. سلسله‌مراتب تجهیز رابطهٔ میان بالاترین سطح از تجهیزات و واحد‌های زیرینش را مشخص می‌کند. چنین سلسله مراتبی به ما اجازه می‌دهد تا به راحتی میزان اهمیت عملکرد نگهداشت بر هر یک از دارایی‌های فیزیکی اعم از قطعات، بخش‌ها و تجهیزات را شناسایی کنیم. چند نکته‌ای که برای شروع ساخت سلسله‌مراتب دارایی‌های فیزیکی باید در نظر بگیریم عبارتند از:

دوباره از نقطهٔ انتهایی که در ذهن دارید شروع کنید. در نظر بگیرید چه چیزی تجهیزات شما را برای سازمان حیاتی و دارای ارزش می‌سازد.

• هزینهٔ کل مالکیت (TCO) برای هر تجهیز چه قدر است؟
• اگر این تجهیز خاموش شود بر روی ایمنی چه تاثیری خواهد گذاشت؟

مطمئن شوید که سلسله‌مراتب دارایی‌های فیزیکی شما منحصر به فرد باشد. ساختار سلسله‌مراتبی دارایی‌های فیزیکی نباید از جای دیگر کپی شده باشد. یک برنامهٔ نت پیشگیرانهٔ خوب روی ساختاری از سلسله‌مراتب دارایی‌های فیزیکی بنا می‌شود که مخصوص همان سازمان تهیه شده باشد.

برای نمونه، به نمودار سلسله‌مراتبی زیر نگاه کنید. چه گروه‌بندی‌هایی نظر شما را به خود جلب کرده؟ جغرافیای طبیعی‌ای که شما را به سمت این شکل از ساختار سلسله مراتبی هدایت کرده چیست؟

 

 

برای دارایی‌های فیزیکی رابطهٔ والد – فرزندی داشته باشید. به عنوان مثال در سلسه‌مراتب تجهیزات یک تراکتور ممکن است در دو سطح بالاتر از سیستم کاربراتور خود طبقه‌بندی شده باشد.
تجهیزات خود را بر اساس درجهٔ اهمیت رتبه‌بندی کنید. رتبه‌بندی دارایی‌های فیزیکی بر اساس درجهٔ اهمیت ابزاری برای سنجش نحوه و مقیاس تاثیر خرابی‌ها بر کلیت سازمان است و کمک می‌کند سازمان کار‌ها را اولویت‌بندی کند. این که خرابی چه تجهیزی بیش‌ترین زیان را برای تولید، رساندن سفارش مشتریان یا ایمنی سازمان شما دارد آن‌ها را بالاترین رتبه در دارایی‌های فیزیکی شما می‌رساند. یک روش خلاقانه برای رتبه‌بندی تجهیزات بصورت پیشفرض در راهکار نرم‌افزاری «مدیریت نگهداشت دارایی‌های فیزیکی» پگاه آفتاب قرار داده شده است. در این روش اهمیت هر یک از تجهیزات براساس چهار مولفه اصلی «جنبه تأثير بر توليد»، «جنبه ايمني»، «جنبه نگهداري و تعميرات» و «جنبه اثرات زيست محيطي» و در قالب مجموعا ۱۵ معیار تعیین می‌گردد. و با توجه به درجه اهمیت تجهیز مورد نظر در هر یک از این معیارها میزان اهمیت تجهیز استخراج می‌شود.

گام ۳: اختصاص کارها و نیروها

برنامهٔ نت پیشگیرانه، چه نوشته شده باشد یا در یک CMMS ثبت شده باشد باید شامل لیستی از ابزار لازم برای انجام کار مانند بالابر، لیفتراک، دریل‌ها، آچار‌ها و غیره باشد. برنامه‌ریزی‌های شغلی (Job Plan) باید شامل اطلاعاتی اعم از مقیاس شغل، مهارت‌های مورد نیاز و ساعت‌ کاری مورد نیاز باشد تا به وسیلهٔ آن سرپرست مهارت‌های مورد نیاز را اختصاص داده و کارها را زمان‌بندی کند.

برنامه‌ریزی‌های شغلی به حفظ سازماندهی، کنترل و کارآمدی نیروها منجر می‌شود. این کارها از به وجود آمدن تاخیر‌ جلوگیری می‌کند و ابهامات معمول در انجام کارها را مرتفع می‌سازد. یک برنامه‌ریزی کارآمد باید شامل موارد زیر باشد:

• اطلاعات گام به گام از نحوهٔ انجام کار
• لیستی از ابزار‌های اختصاصی مورد نیاز برای تکمیل کار
• لیستی از مهارت‌های مورد نیاز برای انجام کار
• لیستی از مواد اولیه و قطعات
• هر عکس، نمودار ، نقشه و یا هر مستند کمکی دیگر
• روش‌های عملیاتی استاندارد (SOP) لازم برای انجام کار
• هر گونه دستورالعمل ایمنی حیاتی، رویه‌های lockout tagout و غیره

برنامهٔ نگهداشت تعیین می‌کند که نیروها با استفاده از مواد اولیه «چه کاری» را «چگونه» انجام دهند؛ اما جدول زمان‌بندی نگهداشت شامل «چه زمانی؟» و «چه کسی؟» است. برنامه‌ریزی و زمان‌بندی دقیق مهم‌ترین عامل در دستیابی به یک رویکرد پیش‌اقدامانه در نگهداشت است. در واقع، مهندسی چرخه عمر بنا نهاده شده است تا به ازای هر ساعت برنامه‌ریزی موثر، سه ساعت در زمان کار نگهداری و تعمیر صرفه‌جویی شود و یا معادل آن مصرف مواد و یا زمان‌های توقف کاهش یابد.

گام ۴. با یک تصویر بزرگ شروع کنید: جدول زمان‌بندی بلند مدت

مهم نیست که شما با راه‌اندازی یک برنامهٔ PM در پی کسب چه چیزی هستید؛ مهم اینست که تا حد امکان مهم‌ترین تجهیزات سازمان را داخل برنامه بگنجانید. با استفاده از داده‌های به دست آمده از سلسله مراتب دارایی‌های فیزیکی و رتبه بندی آن‌ها بر اساس درجهٔ اهمیت، اولین تجهیزات کاندید شده را برای ورود اطلاعات برنامه PM انتخاب نموده و کار خود را آغاز کنید.

هنگامی که تجهیزی انتخاب شد با تصویری بزرگ روبرو خواهیم بود؛ تصویری که از ساخت یک جدول زمان‌بندی برای تجهیز در طول مدتی به اندازهٔ یک سال و یا بیشتر باید ساخته و پرداخته شود. وظایف روزانه، هفتگی، ماهانه، فصلی، نیم‌سال و سالانه را بر اساس توصیه‌های سازنده، تاریخچهٔ دارایی و ورودی‌های تیم عملیاتی لیست کنید. سپس این فرایند را برای همهٔ تجهیزات حیاتی‌ سازمان ادامه دهید. توجه کنید لزوما توصیه‌ها و دستورالعمل‌های سازنده مناسب شرایط محیطی و محاطی تجهیزات و یا سازمان شما نیست.

ابزار نرم‌افزاری زمان‌بندی نت پیشگیرانه موجود در بستهٔ نرم‌افزاری CMMS  پگاه افتاب با زمان‌بندی خودکار درخواست‌ کار‌ها بر اساس انواع «تقویمی»، «سررسید مقداری»، «بازهٔ پارامتری» و «مشروط دوره‌ای» میزان کارهای دستی را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

وقتی شما به عنوان مدیر بهره‌برداری و نگهداشت تجهیزات قادر باشید با چند کلیک ماوس، برنامه نت پیشگیرانه‌ای را تخصیص دهید، خواهید دید که هماهنگی بین بخشی برای انجام درخواست کارها، ارتباط و هماهنگی میان جداول زمان‌بندی نت، ارتباط نیروها و مدیران نگهداشت و هماهنگی و اخذ مجوز از بخش‌های داخلی و یا ذی‌نفعان و ناظران خارج سازمان، به شکل فوق‌العاده‌ای بهبود می‌یابد. این موضوع هم‌چنین به کاسته شدن از تاخیرات رایج در انجام کار‌ها کمک می‌کند، چون شما قادرید برنامه انجام درخواست‌ کار‌ها را با توجه به دسترسی به منابع و ظرفیت‌ها و مجوزهای موجود تغییر دهید.

 

 

گام ۵: حفاری: زمان‌بندی کوتاه مدت

با درک بهتر وظایف حیاتی تعریف شده برای یک سال، دیگر برنامه‌ریزی هفتگی یک برنامه نگهداشت برای تیم نگهداشت وظیفه‌ای رعب‌آور نیست. برنامه‌های هفتگی شامل کارهای نگهداشت پیشگیرانه، روش‌های مشخص شده، اختصاص قطعات یدکی لازم و هم‌چنین مقداری انعطاف برای کارهای اضطراری و ممیزی‌های مختلف است. این جداول زمان‌بندی کوتاه مدت به صورت لایه لایه در میان جدول بلند‌مدت قرار می‌گیرند. در ادامه به چند اصل برای بهبود برنامه‌ریزی توجه کنید:

پیش‌نیاز‌های برنامه‌ریزی

اصل ۱: برای برنامه‌هایی با کم‌ترین سطح مورد نیاز مهارت این موارد را شناسایی کنید:

• تعداد افرادی که برای کامل کردن کار نیاز است
• مقدار ساعت کاری مورد نیاز
• مدت زمان انجام کار

اصل ۲: به یاد داشته باشید که زمان‌بندی و اولویت‌بندی کار‌ها بی‌نهایت مهم هستند پس تمام تلاش و زمان‌تان را صرف آن کنید

ایجاد معیار برنامه‌ریزی

اصل ۳: زمان‌بندی را براساس پیش‌بینی محدودیت‌ها مانند میزان زمان دردسترس مهمترین مهارت‌های مورد نیاز  انجام دهید.

اصل ۴: برای انجام کارهای اضطراری احتمالی میزانی از درصد آماده به کار نیروها را در هر ساعت آزاد بگذارید

اصل ۵: یک رهبر برای نیروها پیدا کنید و مسئولیت‌هایی مانند موارد پایین را به او تفویض کنید:

• تهیهٔ یک زمان‌بندی روزانه
• نام‌گذاری وظایف
• هماهنگ‌سازی منابع
• تنظیم شاخص‌های کلی برای کنترل زمان‌بندی

اصل ۶: اندازه‌گیری عملکرد با تجزیه و تحلیل موفقیت‌های زمان‌بندی

• پایش و اندازه‌گیری عملکرد برای استاندارد‌سازی بهبود مداوم
• تهیه بازخورد‌ها و تجزیه و تحلیل دقت برنامه زمان‌بندی سازمانی

طبق نتایج حاصل از مطالعه‌ای، برخی سازمان‌هایی که از نت پیشگیرانه بهره می‌برند نتایج زیر را به دست آورده‌اند:

• دست‌یابی به کاهش ۸۵ درصدی زمان توقف‌ها در ۶ ماه
• رسیدن به نرخ آماده به کار ۹۹.۸ درصد در تجهیزات
• انطباق ۱۰۰ درصدی با موافقت‌نامه‌های سطح خدمات (SLA)

گام ۶: آموزش نیروها و ایجاد ارتباط بین آن‌ها و اهداف برنامه

برنامهٔ نت پیشگیرانه به همان‌اندازه‌ای مثمر ثمر است که توسط افراد درک شده و به کارگرفته می‌شود. اگر نیروهای شما نحوهٔ انجام وظایف در این سیستم را بلد نباشند و یا تغییرات به وجود آمده و نحوهٔ تاثیر این تغییرات بر ساده‌تر شدن کارها را درک نکنند برنامهٔ نگهداشت پیشگیرانه شکست خواهد خورد.

اختصاص زمان برای آموزش وظایف نت پیشگیرانه به کارکنان در موفقیت برنامهٔ نت پیشگیرانه امری بسیار حیاتی است. ارائهٔ دوره‌های آموزشی به فهم بهتر مفاهیم «چگونگی» و «چه زمانی» در مبحث نگهداشت توسط کارکنان کمک شایانی خواهد کرد. کارکنان شیوهٔ عملکرد صحیح را یاد می‌گیرند، زمان آزمون و خطا به حداقل می‌رسد و از تعمیرات پرهزینه به دلیل بازرسی‌های ناقص و کم‌اثر جلوگیری خواهد شد.

حفظ کارکنان در چرخهٔ «چگونگی» «چه زمانی» و البته «چرایی» نت پیشگیرانه و به طور واضح برقراری ارتباط و نشان دادن مزایای برنامهٔ نت پیشگیرانه به آن‌ها بسیار مهم است. هم‌چنین استقبال تیم نگهداشت از ایده‌های خلاقانهٔ، توجه نشان دادن به موفقیت‌ها و دخالت دادن تیم نگهداشت در کار طراحی برنامه از عوامل مهم دیگر موفقیت است. هم‌چنین تعیین مشوق‌هایی برای اعضای تیم نگهداشت هم می‌تواند به موفقیت یک برنامهٔ نت پیشگیرانه کمک شایانی کند.

طراحی یک برنامهٔ نت پیشگیرانه به هیچ عنوان کار کوچکی نیست. این کار نیاز به تهیهٔ رویه‌های مشخص و برنامه زمان‌بندی نگهداشت و به همان اندازه تخصیص زمان برای آموزش و برقراری ارتباط نیروی انسانی شما دارد. با تمام این دشواری‌ها قدرت یک برنامهٔ نت پیشگیرانه غیرقابل انکار است.

در چنین شرایطی برنامهٔ PM قادر است سازمان‌ها را به اهداف مرتبط با نگهداری و تعمیرات در بلند مدت و کوتاه مدت برساند؛ به شرایط بهتر نگهداشت تجهیزات کمک کند، هزینه‌ها و زمان‌های توقف را کاهش دهد و بسیاری نتایج دیگر را به ارمغان بیاورد. همراهی برنامهٔ نت پیشگیرانه و یک برنامهٔ CMMS  می تواند دستاوردهای برجسته‌ای مانند موارد زیر را حاصل کند:

• افزایش عمر دارایی‌ها و افزایش زمان آماده به کار تجهیزات
• کاهش ورود اطلاعات دستی
• کاهش کاغذبازی با قابلیت‌های اپلیکیشن اندرویدی جمع‌آوری داده‌ها
• افزایش بازدهی و بهره‌وری
• بهبود تطابق ممیزی‌ها با مستندات تهیه شده

 

---

مشخصات برنامه نت پیشگیرانه در کلاس جهانی چیست؟

---

برنامه‌های نگهداشت و تعمیرات در  کلاس جهانی حتماً رویکرد پیشگیرانه و حتی پیشبینانه دارند. در چنین برنامه‌هایی اقدامات پیشگیرانه بالغ بر ۶۰ درصد یا حتی بیش‌تر از کل فعالیت‌های نگهداشت را شامل می‌شوند.

با انتخاب چنین رویکردی دیگر کار‌های اضطراری چالش روزانهٔ سازمان ما نیست. تیم نگهداشت و بهره‌برداری ما دیگر یک تیم اطفای حریق نیستند که بصورت مستمر درگیر رفع خرابی‌های پیش‌بینی نشده باشند و مانند یک مامور آتش نشانی در انتظار رخداد خرابی بعدی بمانند. یک برنامه پیشگیرانهٔ کارآ بازتاب‌دهندهٔ هدف‌های آیندهٔ سازمان و ادغام‌‌کنندهٔ بهترین شیوه‌های برنامه‌ریزی، پیاده‌سازی و ارزیابی است. نت پیشگیرانه شامل برنامه‌ریزی، زمان‌بندی، هماهنگی و قابلیت اطمینان در طول زمان است.

داشتن برنامهٔ PM در سطح کلاس‌های جهانی منجر به بهبود کیفیت تولید و خدمات، کاهش هزینه‌ها، افزایش زمان آماده به کار تجهیزات (Uptime)، افزایش اثربخشی کلی تجهیزات (OEE) و بهبود عوامل دیگر می‌شود.

در نت پیشگیرانه تمرکز سازمان از رویکرد «واکنش به مشکل» و ایدئولوژی دویدن به دنبال مشکلات تجهیزات به «تجزیه و تحلیل عملکرد تجهیز» و «بهبود مداوم فرایند نگهداشت» تغییر می‌یابد.

به عنوان مثال، طبق نتایج حاصل از مطالعه‌ای، برخی سازمان‌هایی که از نت پیشگیرانه بهره می‌برند نتایج زیر را به دست آورده‌اند:

• دست‌یابی به کاهش ۸۵ درصدی زمان توقف‌ها در ۶ ماه
• رسیدن به نرخ آماده به کار ۹۹.۸ درصد در تجهیزات
• انطباق ۱۰۰ درصدی با موافقت‌نامه‌های سطح خدمات (SLA)

 

 

---

بهینه‌سازی و بهبود برنامه نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه

---

سازمان‌ها زمان قابل توجهی را برای طراحی یک برنامهٔ نت پیشگیرانه صرف می‌کنند. برنامه‌ای که قدمی رو به جلو برای جلوگیری‌ از خرابی‌ها، بهبود وضعیت نگهداری تجهیزات و اهدافی از این قبیل است. وقتی یک برنامهٔ نت پیشگیرانه به کار گرفته می‌شود معمولاً سازوکار مشخصی برای مرور و ارزیابی مجدد فعالیت‌های صورت گرفته در این برنامه، که ارزش افزوده‌ای ایجاد نمی‌کنند یا موجب ایجاد اختلال در کار‌ها می‌شوند، وجود ندارد. بسیاری از سازمان‌ها علی‌رغم داشتن یک برنامه نت پیشگیرانه همان مسیر‌های گذشتهٔ خود را دنبال می‌کنند و وقتی یک خرابی در تجهیزات‌شان رخ می‌دهد غافل‌گیر می‌شوند.

بهینه‌سازی نت پیشگیرانه چیست؟

به منظور ایجاد توازن میان ریسک خرابی و هزینه‌های نگهداری و تعمیرات، باید بر اساس پارامتر‌های تاریخچه خرابی‌ها و تجزیه‌ و‌ تحلیل عملکرد برنامه به صورت دوره‌ای برنامه نت پیشگیرانه را مورد بررسی قرار داد. به این عمل «بهینه‌سازی نگهداری و تعمیراتِ پیشگیرانه» می‌گوییم. «بهینه‌سازی نت پیشگیرانه» (PMO) رویکردی است که در آن به دنبال بهبود مداوم، انجام کار به منظور افزایش بهره‌وری و اثربخشی فعالیت‌های نگهداری و تعمیراتی هستیم. هم‌چنین «بهینه سازی نت پیشگیرانه» می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

 

• افزایش مقرون به صرفگی
• بهبود قابلیت اطمینان
• افزایش زمان آماده به کار تجهیزات و ماشین‌ها
• افزایش درک سازمانی از سطح ریسکِ قابلِ مدیریت
• کاهش ابهام وظایف نگهداری و تعمیراتی که به صورت مبهمی نوشته شده‌اند
• جلوگیری از صدور PM‌های زائد
• اجازهٔ تمرکز مجدد روی منابعی که فعالیت‌های نت پیشگیرانه را به شکست می‌کشانند

روش‌های بهینه‌سازی جدول زمان‌بندی PM‌ها

سه روش مرسوم برای بهینه‌سازی جدول زمان‌بندی PM‌ها وجود دارد:

• ۱. نگهداری و تعمیرات بر پایهٔ قابلیت اطمینان
• ۲. گزارش خرابی و سیستم اقدامات اصلاحی
• ۳. رویکرد مبتنی بر قضاوت

 

۱. نت بر پایه قابلیت اطمینان (RCM)

روش نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابلیت اطمینان یا RCM برای اطمینان بخشی به سیستم‌ها، به ادامه انجام کار مورد نیاز برای عملیات‌ها، صورت می‌گیرد. هدفِ یک برنامه «نت بر پایه قابلیت اطمینان» به کار گرفتن یک جدول زمان‌بندی منحصر‌به‌فرد برای هر تجهیز حیاتی در سازمان است. نویسندهٔ کتاب RCM2، جان موبرای، «نت برپایه قابلیت اطمینان» را به عنوان فرایندی برای ایجاد حداقلی از سطح ایمنی در نگهداشت تجهیزات معرفی می‌کند.

بنا بر نظر وب‌سایت معتبر reliabillityweb.com هم هر برنامه‌ای باید این اصول چهارگانه پایه‌ای را برای ارائهٔ یک «نت برپایه قابلیت اطمینان» کارآمد ارائه دهد:

• برنامه با هدف حفظ عملکرد سیستم، برنامه‌ریزی شده و ساختار داده شده باشد
• نحوهٔ شکست وظایف (مُد‌های خرابی) را مشخص کند
• مُدهای خرابی را بر اساس درجه اهمیت مشخص کند
• برای مُدهای خرابی مهم، گزینه‌های قابل اجرای نگهداشت – تعمیراتی را مشخص و اثر‌بخش‌ترین آن‌ها را انتخاب کند
• در راهنمای منتشر شده از استاندارد SAE JA1012 نیازمندی‌های اساسی یک برنامه که باید پیش از طراحی یک «نت بر پایه قابلیت اطمینان» (RCM) در نظر گرفته شوند با این هفت سوال آغاز می‌شود:
• موردی که باید انجام شود و استانداردهای عملکرد مرتبط با آن چیست؟
• از چه طرقی می‌توان عملکرد‌های مورد نیاز را فراهم کرد؟
• هنگام رخ دادن هر خرابی چه اتفاقی می‌افتد؟
• نقاط ضعف هر کدام چیست؟
• چه وظایف سیستماتیکی به شکلی فعال قادرند از بروز پیامد‌های شکست جلوگیری کنند یا برای رسیدن به درجه‌ای از رضایت این پیامد‌ها را کاهش دهند؟
• هنگامی که یک عمل پیشگیرانه مناسب پیدا نمی‌شود، باید چه کرد؟

چهار فاز برای هر پروژه  «نت بر پایهٔ قابلیت اطمینان» (RCM):

تصمیم: استدلال و برنامه ریزی بر اساس نیاز، آمادگی سازمان و نتایج مورد انتظار

تجزیه و تحلیل: انجام مطالعات RCM به نحوی که یک خروجی با کیفیت را تدارک ببیند

استقرار: عمل کردن به توصیه‌های مطالعات RCM برای به روزرسانی تجهیزات، سیستم‌های نگهداری و تعمیرات، روند‌ها و طراحی روش‌های بهبود

ارزیابی: اندازه‌گیری بهبود و تببین فرصت‌ها برای بهبود‌های بیش‌تر

 

 

رویکرد «نت بر پایهٔ قابلیت اطمینان» یک فرایند چند وجهی است که به زمان، تلاش و حمایت مدیران ارشد، سهام‌داران عمده، تیم نگهداری و تعمیرات و گروه‌های دیگر نیاز دارد. به همین خاطر، «نت بر پایهٔ قابلیت اطمینان» بهترین شیوه برای بهبود اثربخشی در اندازهٔ بزرگ، پروژه‌های مهم و تجهیزات حیاتی به شمار می‌رود .

۲. سیستم گزارش خرابی و اقدامات اصلاحی (FRACAS)

سیستم گزارش‌دهی خرابی، تجزیه و تحلیل و اقدامات اصلاحی یا FRACAS روش سریع‌تری برای بهینه‌سازی PM‌ها است؛ که بر خلاف «نت بر پایهٔ قابلیت اطمینان» به برنامه‌ریزی و ارزیابی گستردهٔ برنامه PM نیار ندارد. FRACAS سیستمی است که فرایندی برای گزارش‌گیری، طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل خرابی‌ها و برنامه‌ریزی اقدامات اصلاحی در پاسخ به خرابی‌های متداول فراهم می‌کند. این شیوه، ریشهٔ علل خرابی را شناسایی و بر اساس تجزیه و تحلیل آن‌ها به استقرار بهترین راهکار برای پیش‌بینی مشکل یا جلوگیری از تکرار آن کمک می‌کند.

 

 

سیستم گزارش خرابی و اقدامات اصلاحی (FRACAS) شامل این موارد است:

• گزارش خرابی (FR)  خرابی‌های دارایی یا سیستم، معمولاً از طریق یک گزارشِ نقص، گزارش خرابی یا در یک سیستم مکانیزه مدیریت نگهداری و تعمیرات (CMMS) گزارش می‌شوند.
• تجریه و تحلیل (A) ترتیب دادن تجزیه و تحلیل برای شناسایی علل ریشه‌ای خرابی.
• اقدامات اصلاحی (CA) شناسایی، انجام و صحت‌سنجی اقدامات اصلاحی برای ممانعت از تکرار خرابی‌های مشابه در آینده.

خروجی‌ معمول FRACAS شامل معیار‌های مهم عملکرد کلیدی شامل زمان بین دو خرابی، زمان بین دو تعمیر، مدت زمان مورد نیاز برای تعمیر، نتیجه قابلیت اطمینان و مدل توزیع خرابی ـ حادثه بر اساس نوع آن‌ها است. مدل FRACAS اطلاعات مورد نیاز برای تجزیه و تحلیل علل ریشه‌ای خرابی (RCFA) و «نگهداری و تعمیرات با قابلیت اطمینان» (RCM) را فراهم می‌کند.

۳.  روش قضاوت محور

روش «قضاوت محور» برای بهینه‌سازی PM‌ها درست همان چیزی است که به نظر می‌رسد. فرایندی که شاملِ «تیم مشاور نگهداری و تعمیرات» و «مهندسان سیستم» برای نیل به برنامه‌ای است که براساس قضاوتِ نحوهٔ عملکرد تجهیز، جدول زمان‌بندی PM‌های تجهیزات را می‌سازد.

رویکرد قضاوت محور به اندازهٔ RCM و FRACAS دقیق نیست و داده‌ها در آن شاخص‌های عملکردی مشابهی را تولید نمی‌کنند. اما گاهی اوقات صرف هزینه و زمان برای دنبال کردن داده‌های یک تجهیز کار معنی‌داری نیست. بهینه‌سازی PM‌ها به روش قضاوت محور بهترین رویکرد برای دارایی‌های غیرحیاتی‌ است که تعمیر یا جایگزینی آن‌ها ارزان است.

 

---

نرم افزار نگهداری و تعمیرات (CMMS) چگونه می‌تواند کمک کند؟

---

از زمان طی شدن شش گامِ مورد نیاز برای طراحی «جدول زمان بندی نت پیشگیرانه» دیگر همواره جدول زمان‌بندی، و ردگیری و تجزیه و تحلیل اطلاعات از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار خواهند بود.  قابلیت‌های مختلف یک CMMS می‌تواند به تسهیل این فرایند کمک کند.

۱. اتوماسیون فرایند و روش صدور PM

یک CMMS با ابزار‌های اتوماسیونی که دارد موجب کاهش ناپدید شدن کار‌های زمان‌بندی شده و خرابی‌های تجهیزات می‌شود و تا حد امکان باعث افزایش کارآمدی و اثربخشی PM‌ها به عنوان دو عامل بهینه‌سازی PM‌ها می‌شود. صدور درخواست‌های کار PM، زمان‌بندی PM و پایش آن‌ها هم به تسهیل بهبود مستمر برنامهٔ نگهداری و تعمیراتِ پیشگیرانهٔ سازمان کمک می‌کند.

۲. صدور خودکار PM

کاربران می‌توانند از «PM تقویمی» یا «مشروط سررسید مقداری» برای همهٔ دارایی‌ها خود بهره ببرند. این‌ها شامل شرح مفصلی از دستور‌العمل‌ها و چگونگی خوانده شدن به فرم و دیگر اطلاعات حیاتی بر انجام موثر کار مربوط به PM هستند.

 

 

۳. جدول زمانی وظایف PM

جداول زمان‌بندی PM‌ها کاربران را قادر می‌سازد تا منابع‌کاری و قطعات یدکی مورد نیاز را به همان میزان PM خودکار صادر شده بر اساس استفاده‌ٔ روزانه، هفتگی و ماهانه، با یکدیگر انطباق دهند.

۴. بازرسی‌ها

کاربران می‌توانند بازرسی ها را با دقت ثبت و نگهداری کنند و دستورکار‌های اصلاحی را برای زمان‌های عدم موفقیت در بازرسی تجهیز، صادر کنند.

 

 

۵. ردگیری و تجزیه و تحلیل جدول زمان‌بندی PM‌ها

برنامه مبتنی بر RCM و FRACAS هر دو نیاز به ردیابی و تجزیه و تحلیل حداکثری فرایند ‌PM‌ها دارند. با گزارش‌های تفصیلی درخواست‌کارهای با برنامه و اضطراری و ابزار‌های گزارش‌ساز و داشبورد نرم‌افزار نت پگاه آفتاب، سازمان‌ها می‌توانند همواره تاریخچهٔ دستور‌کارها، خرابی‌ها، هزینه‌ها و اجزای بهای تمام شده را که در خلال فرایند مدیریت درخواست کار ثبت شده‌اند را با چند کلیک در اختیار داشته و کلیه داده‌های مورد نیاز برای آنالیز در دو روش RCM و FRACAS به سهولت در دسترس قرار دارد.

۶. گزارش‌ها

ابزار‌های گزارش‌گیری نت پگاه آفتاب همهٔ داده‌های حیاتی سازمان شما را به صورت متمرکز در اختیار قرارداده و هم‌چنین به وسیلهٔ آن می‌توان به صورت خودکار بر اساس مهم‌ترین «شاخص‌های کلیدی عملکرد» (KPI) گزارش تولید کرد و از به روزرسانی خودکار آن‌ها مطمئن بود.

 

 

۷. داشبورد‌ها

داشبورد‌ها و نمودار‌های مربوطه را می‌توان بر اساس داده‌های وارد شده یا تولید شده در CMMS روی همهٔ توقف‌‌های تجهیز، دارایی‌های حیاتی، زمان میان دو خرابی (MTBF)، میزان زمان آماده‌به‌کار و چیزهایی از این قبیل تولید کرد. این موضوع می‌تواند به سازمان شما برای فهم بهتر نحوهٔ عملکرد تجهیزات و تصمیم‌های مورد نیاز آتی بری بهبود فرایند نگهداشت کمک کند.

 

 

 

در پایان برخی از اثرات CMMS در بهینه‌سازی نت پیشگیرانه به شرح زیر است:

• کاهش ۳۰ درصدی اقدامات اصلاحی
• افزایش ۲۰ تا ۸۰ درصدی در میزان نگهداشت‌های برنامه‌ریزی شده
• افزایش ۵۰ درصدی بازده سرمایه‌گذاری دارایی‌ها
• افزایش ۷۷ درصدی انطباق کار‌ها با PM‌های صادر شده