بسیاری از پیشگامان تحول دیجیتال، این روزها خود را در یک وضعیت چالش‌برانگیز یافته‌اند. از یک سو؛ افزایش انتظارات مشتریان و بازار نسبت به حرکت سریعتر و واکنش چابک‌تر کسبوکارها در برابر تغییرات و از سوی دیگر؛ پیچیدگی‌های محیط فناوری و عدم توانایی سازمان‌ها برای پیاده‌سازی تغییرات لازم که حرکت آنها را کند می‌کند.
بسط محیط دیجیتال در اکوسیستم‌های مختلف نیازمند تغییرات سریع و یکپارچگی‌هایی عمیق است. به این منظور پلتفرم توسعهٔ کم کد برای سازمان‌هایی که بدنبال چابکی بیشتر و شتاب در اجرای استراتژی‌های خود هستند روشی موثر برای سرعت‌بخشی به تولید اپلیکیشن است. بهبود توانایی‌های IT سازمان برای پاسخگویی به تقاضاهای تجاری، کاهش زمان انتظار برای بازگشت سرمایه و شتاب‌دهی به تحول دیجیتال از جمله مزایای بکارگیری این پلتفرم به شمار می‌روند.
همان‌طور که عنوان «کم کد» نشان می‌دهد این پلتفرم بر اساس ایدهٔ کاهش وابستگی به کدنویسی دستی خلق شده تا ساخت اپ‌های کاربردی در آن از طریق ابزار‌هایی بصری صورت پذیرد. در مدل سنتی توسعهٔ اپلیکیشن‌ها تمام کدها باید به صورت دستی نوشته می‌شد در حالی که طراحی اپ‌ها در پلتفرم کم کد به حداقل کدنویسی نیاز دارد.
توسعه‌دهندگان در این پلتفرم، برای مدل‌سازی منطق هر اپلیکیشن از رابط کاربری بصری‌ای بهره می‌برند که مجهز به قابلیت‌های بکش و بیانداز Drag & Drop است. هم‌چنین با فناوری کم کد کامپایل شدن و جاری سازی کدها به صورت خودکار انجام خواهد شد.
توسعه‌دهندگان در این پلتفرم، برای مدل‌سازی منطق هر اپلیکیشن از رابط کاربری بصری استفاده خواهند کرد که مجهز به قابلیت‌های بکش و بیانداز است.
فهرست مطالب
۵۰ ٪
تا سال ۲۰۲۰ حداقل ۵۰ درصد از همهٔ اپلیکیشن‌های جدید کسبوکارها به وسیلهٔ مجموعه ابزار‌های پیشرفته‌ای مثل پلتفرم‌های توسعهٔ کم کد و بدون کد ساخته خواهد شد. (Gartner)
۲۹ ٪
۲۹ ٪ از سازمان‌ها هم‌اکنون در حال استفاده از راهکارهای کم کد هستند و ۴۳ درصد مایل به بکارگیری پلتفرم توسعهٔ کم کد در آیندهٔ نزدیک هستند. (Forrester)
۵ برابر
تا سال ۲۰۲۱ تقاضای بازار برای توسعهٔ اپلیکیشین‌های سازمانی حداقل پنج برابر ظرفیت توسعه در واحد‌های فناوری اطلاعات خواهد بود. (Gartner)
۲۰۱۹
طبق گزارش فورستر بازار فناوری توسعه کم کد رشدی چشمگیر خواهد داشت و پیشبینی می‌شود ارزش آن به ۱۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۹ برسد. (Forrester)
ارزش ذاتی پلتفرم توسعهٔ کم کد در «پیوند فناوری اطلاعات و دانش کسب‌و‌کار» و «افزایش چابکی، امکان توسعه مرحله‌ای و توسعه و پیاده‌سازی مشارکتی تغییرات» می‌باشد. امروز در بازار انواع مختلفی از پلتفرم‌های توسعه کم کد ارائه شده‌اند که به ابزار‌های متعددی مجهز هستند:
- ابزار‌های مدل‌سازی بصری: این ابزار‌ها توسعهٔ برنامه را به شدت ساده می‌کنند و به شکل قابل ملاحظه‌ای میزان کدنویسی برای ساخت اپ‌ها را کاهش می‌دهد.
- قابلیت‌های «مدیرت فرایند‌های کسب‌و‌کار»: ابزار‌هایی که کاربران را قادر به طراحی موثر فرایندها، اجرای بهینه فرایند‌های کسب‌و‌کار و تببین قواعد کسب‌و‌کار می‌سازد.
- کامپوننت‌های افزودنی: نرم‌افزار سفارشی سازی، قالب‌ها، ویجت‌ها و پلاگین‌هایی که موجبات شتاب‌دهی در توسعه را فراهم می‌اورند.
- مدیریت کامل چرخهٔ عمر اپلیکیشن: پلتفرم توسعه کم کد نه تنها تسهیل‌گر توسعهٔ برنامه‌های نرم‌افزاری است که با هماهنگ‌سازی تغییرات مورد نیاز با فناوری اطلاعات، قادر به ساده‌سازی استقرار، بروزرسانی و نگهداشت آنها نیز هست.
- مقیاس پذیری: حرکت سریع از طراحی نمونه اولیه تا تولید محصول نهایی با قابلیت مقیاس‌پذیری آسان ظرفیت‌های توسعه با کم‌ترین هزینه.
- امنیت تضمین شده در فناوری اطلاعات: پشتیبانی از ویژگی‌های امنیتی قابل اعتماد.
ایدهٔ پشت فناوری توسعهٔ کم کد تبدیل کاربران کسب‌و‌کار یا همان نیروهای داخلی هر کسب‌و‌کار به «توسعه‌دهندگان داخلی» یا همان Citizen Developerها است. گارتنر اصطلاح «توسعه‌دهنده داخلی» را برای اشاره به کاربرانی خلق کرد که قادر هستند با استفاده از محیط‌های توسعهٔ تضمین شده از سوی شرکت‌های فناوری اطلاعات، اپلیکیشن‌های مورد نیاز کسب‌و‌کار خود را داخل این محیط‌ها بسازند. با پلتفرمی که مجهز به فناوری کم کد است، توسعه‌دهنده‌های داخلی می‌توانند به راحتی و با کارایی بیشتر راهکارهای سفارشی خود را بسازند.
ایدهٔ پشت فناوری توسعهٔ کم کد تبدیل کاربران کسب‌و‌کار یا همان نیروهای داخلی هر کسب‌و‌کار به «توسعه‌دهندگان داخلی» یا همان Citizen Developerها است.
«توسعه‌دهنده‌های داخلی» به دلایل ذکر شدهٔ زیر سهم بسزایی در اجرای موفق ابتکاراتی که به تحول دیجیتال سازمان می‌انجامد ایفا می‌کنند:
- حل انواع مختلفی از چالشهای کسب‌و‌کار که پیش از این با آنها کلنجار می‌رفتند.
- صرفه‌جویی در زمان برای واحد فناوری اطلاعات تا بتوانند بر روی پروژه‌های استراتژیک پیچیده وقت بگذارند.
- افزایش کارایی
- شفاف‌سازی عملیات‌های مختلف کسب‌و‌کار
- قطع هزینه‌های عملیاتی مازاد
- کاهش شکاف‌های مهارتی در فناوری اطلاعات
- طراحی و بهینه‌سازی فرایند‌های کسب‌و‌کار
- کوتاه کردن زمان بازگشت سرمایه
۵ برابر
تا سال ۲۰۲۱ تقاضای بازار برای توسعهٔ اپلیکیشین‌های سازمانی حداقل پنج برابر ظرفیت توسعه در واحد‌های فناوری اطلاعات خواهد بود. (Gartner)
۶۸ درصد
تنها ۸ درصد از پاسخ دهندگان، مهارت‌های سنتی برنامه نویسی مثل (Java، .NET، C ++، Ruby on Rails و غیره) را داشتند. با این حال، ۶۸ درصد از آنها توسعهٔ برنامه‌های نرم‌افزاری را به عنوان یکی از کارهای روزمره خود نام بردند.
۹۶ درصد
۹۶ درصد از پاسخ‌دهندگان از خود به عنوان «برنامه‌ساز» (App Builder) یاد می‌کنند ولی تنها ۲۱ درصد از آنها خود را به صورت سنتی متعلق به دنیای فناوری اطلاعات می‌دانند. (Intuit)
از منظر عملیاتی، ابزار‌های کم کد، برای مقیاس بزرگتری از وظایف مؤثر و کاربردی هستند. از منظر تاکتیکی و استراتژیک نیز یافتن یک مجری توسعه اپلیکیشن با این فناوری‌ها ساده‌تر است، چون وابسته به مهارت‌های عمیق برنامه‌نویسی نیست و تشکیل تیم‌هایی که وظایف را اجرا و کارآیی آنها را با امکانات قدرتمند بصری انجام دهند ساده‌تر است.
در جایگاه یک کاربر کسب‌و‌کار، با ابزار‌های کم کد می‌توان درک ساده‌تر و بهتری از فرایندها و وظایف داشت. کاربر کسب و کار نمای کلی بهتر و واضح‌تری از فرایند توسعه پیش روی خود خواهد داشت. از جمله در مواردی مثل: «چه کسی چه کاری انجام می‌دهد؟»، «چه کاری انجام شده است؟» یا «چه کاری باید انجام شود؟». به اضافه این که یک کاربر کسب‌و‌کار سریعتر می‌تواند بازخوردهای رسیده از روند توسعه را دریافت کرده و گلوگاه‌ها و ناکارآمدی‌ها را شناسایی کند.
ابزار‌های کم کد وظایف و موقعیت‌های پیچیده فنی را تجزیه کرده و بدین ترتیب فهم آنها را برای کاربران معمولی کسب و کار ساده‌تر می‌سازند.
ابزار‌های کم کد وظایف و موقعیت‌های پیچیده فنی را تجزیه کرده و بدین ترتیب فهم آنها را برای کاربران معمولی کسب و کار ساده‌تر می‌سازند.
۸۶ درصد از کسبوکارها گفته‌اند یافتن نیروهای ماهر برای ردیف شغلی توسعه نرم‌افزار کاری دشوار است. ۸۳ درصد از پاسخ دهندگان نیز گفته‌اند که درگیر چالشهای نوآورانه، ازدست دادن درآمد و سایر چالشهای مشابه هستند، چراکه نیروی انسانی کافی برای توسعه راهکارهای مورد نیاز سازمان خود را ندارند. (Indeed)
مفهوم کم کد این روزها به عنوان یک رویکرد مولد به شکل گسترده‌ای در توسعه برنامه‌های نرم‌افزاری مورد استفاده قرار گرفته است. به این دلیل که در این رویکرد، تحلیلگران کسب‌و‌کار، بدون دانش کدنویسی به سرعت در جریان گردش‌کار قرار می‌گیرند و با کمک ابزار‌های بصری، طراحی فرایند‌های کسب‌و‌کار را انجام می‌دهند. حتی به غیر از بخش‌های بصری بخش‌های مربوط به طراحی منطق برنامه‌ها را نیز می‌توان با این نوع پلت فرم‌های کم کد ایجاد کرد.
سابقهٔ استفاده از ابزار‌های بصری در نرم‌افزار‌های BPMS به قبل از این بر‌می‌گردد؛ اما امروز این امکانات به سطح پیشرفته‌تری رسیده است. دقیقاً به همین خاطر است که اولاً دیگر برای یادگیری کاربری به آموزش‌های بلند مدت نیاز نیست و دوماً کار‌هایی که در BPMSهای سنتی ماه‌ها زمان می‌برد در نسل جدید BPMSهای کم کد در چند روز انجام می‌شود. این مزایا در نهایت، سطح چابکی سازمان بهره‌بردار را ارتقاء داده و باعث ابتکارات جدید در مفهوم توسعهٔ مستمر به عنوان یکی از ارکان اصلی فرایند تحول دیجیتالی سازمان می‌شود.
پلتفرم‌های کم کد و BPMS های مبتنی بر این رویکرد، با بکارگیری رابط کاربری مبتنی بر HTML5 که قابلیت پاسخگویی به سناریو‌های پیچیده و مدیریت قواعد کسب‌و‌کار را دارا است خیلی از محدودیت‌های نسل‌های قبلی BPMSها را کنار زده‌اند. علاوه بر ویژگی مدیریت قواعد کسب‌و‌کار، مدیریت موارد استثنا (Case management) برای سازماندهی موارد غیرفرایندی، استفاده آسان از پروتکل‌های یکپارچه‌سازی مانند Rest APIها، وب سرویس‌ها و DB Connectorها و ابزار‌های قدرتمند تحلیلی از دیگر ارکان یک BPMS کم کد می‌باشد.
رابط کاربری مبتنی بر HTML5، استفاده آسان از پروتکل‌های یکپارچه‌سازی مانند Rest APIها، وب سرویس‌ها و DB Connectorها و ابزار‌های قدرتمند تحلیلی از ارکان یک BPMS کم کد است
۴۴ درصد
شرکت‌ها برنامه دارند تا در سال ۲۰۱۷ رقمی معادل ۱.۲ هزار میلیارد دلار را صرف تحول دیجیتال کنند. کمتر از نصف (۴۴ درصد) از تصمیم‌گیرندگان حوزه فناوری اطلاعات، به شدت از توانایی سازمان برای دستیابی به چشم‌انداز خود مطمئن هستند. (PointSource)
۱۸ تا ۲۸ درصد
مدیران ارشد، ۱۸ درصد بودجه خود را صرف دیجیتالی‌سازی می‌کنند. تحلیلگران این رقم را برای دو سال آینده ۲۸ درصد پیشبینی می‌کنند. (Gartner)
۶۸ درصد
۶۸ درصد از سازمان‌ها و شرکت‌ها از «چابکی» به عنوان یکی از مهم‌ترین برنامه‌های خود یاد کرده‌اند. (Forbes)
در حالی که فناوری کم کد از لحاظ شفافیت می‌تواند ارزش فوق‌العاده‌ای در واحد‌های مختلف کسب‌و‌کار به ارمغان آورد اما مزایای متعدد دیگری نیز دارد که بنیان یک موفقیت خدشه ناپذیر در طرح تحول دیجیتال را می‌سازد؛ تعدادی از این مزایا به شرح زیر است:
- آزادسازی منابع بیشتر با توزیع کارها
پلتفرم‌های کم کد و بدون کد با تقسیم مسئولیت‌ها در توسعهٔ اپلیکیشن‌های کسب‌و‌کار میان واحد‌های مختلف فشار بر واحد‌های فناوری اطلاعات را کم می‌کند. کم شدن فشار باعث می‌شود تا آنها زمان بیشتری را صرف اپ‌ها و پروژه‌های حیاتی کسب‌و‌کار کنند.
- آزادی عمل در تجربه و نوآوری
توانایی در انجام تست‌های سریع بر روی منابع داده، گردش‌کار‌های عملیاتی و تجربه کاربر نهاییِ راهکارهای مختلف فرایند‌های کسب‌و‌کار و دریافت بازخورد در مورد عملکرد، ویژگی‌ها و کاربرپسندی فرایندها؛ به ما اجازه می‌دهد فرایند‌های خروجی موفق‌تر بوده و زمان گذار و روند پذیرش کاربران سریعتر و کم چالش‌تر طی شود. برای سازمان‌هایی که دستخوش تحول دیجیتال هستند این مزیت بدل به مولفه‌ای حیاتی برای موفقیت سازمان در آینده خواهد شد.
- دستیابی بیشتر به اهداف تعریف شده
توسعه‌دهندگان داخلی برای ایجاد مزیت رقابتی و چابکی کسب‌و‌کار، قدرت بیشتری پیدا می‌کنند و می‌توانند راهکارهای خود را مطابق با مشخصات مورد نیاز با سرعت بیشتری طراحی و بروزرسانی کنند. پلتفرم‌های کم کد و بدون کد با شتاب و ایجاد صرفه‌جویی مالی برای تحویل سریعتر راهکار و تاثیر آنی می‌توانند به صورت همزمان توسط کابران کسب‌و‌کار و واحد فناوری اطلاعات مورد استفاده قرار گیرند. این موضوع به خصوص برای پلتفرم‌های کم کدی صدق می‌کند که از ویژگی‌های یکپارچه سازی توکار، قابلیت‌های افزودنی و امکانات نرم‌افزار مدیریت فرایند‌های کسب‌و‌کار – BPMS – برخوردار باشند.
- مبارزه با چالش سایهٔ فناوری اطلاعات
سایهٔ فناوری اطلاعات زمانی رخ می‌دهد که کاربران راهکار مورد نیاز خود را بدون اعلام به واحد فناوری اطلاعات تولید کنند. (سایه فناوری اطلاعات یا Shadow IT زمانی رخ می‌دهد که راهکار‌ها و سیستم‌های مبتنی بر فناوری اطلاعاتی بدون یک طرح مصوب و دقیق در سازمان سفارش داده شده و بکار گرفته شود لذا تنها سایه‌ای بی اثر از فناوری اطلاعات در سازمان مشهود است) با رشد قابل ملاحظهٔ فناوری SaaS یافتن چنین راهکار‌هایی چندان سخت نیست. اما پلتفرم توسعه کم کد از طریق امکان طراحی راهکارهای مورد نیاز کسب‌و‌کار توسط کاربران و قادر ساختن واحد فناوری اطلاعات به اعمال کنترل بر روی داده‌ها و دسترسی‌ها به جلوگیری از بروز مشکل ایجاد سایه فناوری اطلاعات کمک می‌کند.
- تجربهٔ سازگاری پلتفرم‌ها و دستگاه‌ها
پلتفرم‌های کم کد به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا راهکارهای تولید شده در این پلتفرم‌ها را در دستگاه‌های مختلف و در قالب یک تجربه کاربری یکپارچه استفاده نمایند.
سازمان‌ها برای مقابله با چالشهای ناشی از دوران تحول دیجیتال و حفظ رقابت‌پذیری خود لازم است، برای ایجاد چابکی و انعطاف‌پذیری در گردش‌کار‌های داخلی و عملیات‌های مرتبط با مشتریان خود اقدام کنند. فناوری هوشمند کم کد، سازمان‌ها را به ابزار‌های مورد نیاز برای دگردیسی و تغییرات سریعتر به سوی خلق فرصت‌های تجاری جدید و مزیت‌های رقابتی قابل توجه مجهز خواهد کرد.
