همه چیز دربارهٔ منحنی P – F و اثرات آن بر نگهداری و تعمیرات بهینه

همه چیز دربارهٔ منحنی P – F و اثرات آن بر نگهداری و تعمیرات بهینه

این اتفاق احتمالاً برای شما هم افتاده است که درست یک هفته بعد از یک سرویس دوره‌ای، که کاملا منطبق بر یک زمان‌بندی مشخص برای سرویس از طرف کارخانهٔ سازنده به شما توصیه شده است، ماشین‌تان به دلیل کاملاً متفاوتی خراب می‌شود. احتمالاً مکانیک را مقصر می‌دانید و خرابی را به کم‌کاری او نسبت می‌دهید؛ ولی محتمل‌تر این است که ماشین شما قربانی یک خرابی تصادفیِ غیرقابل پیشبینی شده‌ است که ممکن است برای هر خودرویی اتفاق بیافتد.

در سال‌های اخیر نت مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM) به عنوان یکی از  ۴ استراتژی مختلف نگهداری و تعمیرات پذیرفته شده است.  این نوع از نت اغلب به عنوان پیچیده‌ترین رویکرد نت و رویکردی با موفق‌ترین نتایج شناخته می‌شود. نت مبتنی بر قابلیت اطمینان حول این ایده شکل گرفته است که خرابی تجهیزات همیشه بر اساس یک منطق خطی رخ نمی‌دهد؛ و برای شناسایی حالت‌های خرابی بالقوه و تعیین بهترین تاریخ برای انجام اقدامات تعمیراتی یا بازرسی‌هایی بر اساس داده‌های استخراج شده از تجهیز، نیاز به تحلیل دقیق شرایط  هر تجهیز  است.

بیشتر بخوانید: ۴ استراتژی مختلف نگهداری و تعمیرات؛ تعاریف + مزایا و معایب

‌‌‌‌نرم افزار نگهداری و تعمیرات پگاه آفتاب

منحنی P – F: ستون فقرات نت مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM)

منحنی P-F مفید‌ترین ابزار تحلیل در نت مبتنی بر قابلیت اطمینان است. نمودار دو محوری به شکل X-Y که در آن محور X زمان را اندازه‌گیری می‌کند و محورY  انعکاس‌دهندهٔ شرایط تجهیز پیش از خرابی آن است. به طور خلاصه، منحنی P-F به این منظور طراحی شده است که شرایط آتی تجهیز را بر اساس زمان و دلیل خرابی‌های به وقوع پیوسته برای آن تجهیز پیشبینی کند.

اجزای منحنی P-F

معنای منحنی P – F

حرف P در منحنی P-F اشاره به کلمهٔ «بالقوه» – potential – در زبان انگلیسی دارد که در این جا منظور «خرابی بالقوه» است (بدین معنی که بر اساس اطلاعات تاریخچه‌ای آن تجهیز مشخص کنیم اولین زمانی که تجهیز ممکن است خراب شود چه زمانی است). به عنوان مثال ثبت خرابی یک یاتاقان می‌تواند به شما بگوید که این موضوع معمولاً پس از بالا رفتن درجهٔ حرارت قطعه به بالای ۶۰ درجه اتفاق می‌افتد.

بر عکس شاخص P که اشاره به «خرابی بالقوهٔ تجهیز» دارد، حرف F مخفف Functional است که به «خرابی عملیاتی» یک تجهیز اشاره می‌کند و مبتنی بر خرابی واقعی یک تجهیز است. در ادامه همان مثال بالا، متوجه می‌شویم که بین زمانی که دمای یاتاقان از ۶۰ درجه بالاتر می‌رود (P) تا زمانی که یاتاقان کاملا خراب می‌شود، فاصله‌ای ۴ روزه وجود دارد. به این ترتیب ما باید در بازهٔ مذکور (احتمالاً هر ۲ روز یک بار) اقدام به بازرسی تجهیز کنیم. این بازرسی‌ها که مبتنی بر پایش وضعیت تجهیز است باعث پیشگیری از خرابی عملیاتی تجهیز می‌شود.

در نگهداری و تعمیرات هیچ کاری به اندازهٔ بازرسی‌های دوره‌ای مبتنی بر داده‌های واقعی موجب کاهش نرخ خرابی تجهیزات نمی‌شود. منحنی P-F با ساده‌سازی پیچیدگی‌های امر بازرسی عملیت نت مبتنی بر قابلیت اطمینان  را به خروجی‌های با کیفیت‌تری هدایت می‌کند.  در این روش فرض بر این است خرابی‌ها اموری نسبتاً تصادفی و غیرقابل پیش‌بینی هستند که عوامل زیادی موجب رخ دادن آن‌ها می‌شوند. اگر نشانه‌های بروز خرابی و مدت زمانِ بین بروز نشانه‌ها تا خرابی واقعی را تشخیص دهیم امکان این را داریم که با بازرسی‌های دقیق‌ترِ بعدی بر منحنی P-F ‌هایی با فاصله‌های بلندتر دست پیدا کنیم.

فاصله  P – F

بخش اصلی منحنی P-F فاصلهٔ P-F است. فاصله‌ای که زمان بین خرابی بالقوه تا خرابی عملیاتی و واقعی یک تجهیز را نشان می‌دهد. فواصل بازرسی‌های ما باید از فاصله P-F کوچکتر باشد تا بتوانیم پیش از خرابی واقعی شرایط تجهیز را بهبود دهیم.

کارکرد اصلی منحنی P-F

بیشتر بخوانید: اینفوگرافی: ۱۰ دستاورد راهکار نگهداری و تعمیرات در انطباق با استاندارد‌ها

بازرسی‌ها در فاصله  P – F

بسته به نوع تجهیز و حالت‌های مختلف خرابی روس‌هایی وجود دارد که می‌تواند برای سنجش وضعیت تجهیز مورد استفاده قرار گیرد. وب‌سایت معتبر MaintWorld در یکی ازمقالات خود با عنوان «حداکثرسازی فاصلهٔ P-F از طریق نت مبتنی بر شرایط تجهیز» به تعدادی از این تکنیک‌ها اشاره می‌کند:

• نمونه گیری و تجزیه و تحلیل روغن
• کنترل خوردگی
• تجزیه و  تحلیل جریان موتور
• آزمون انتشار امواج صوتی (به عنوان نمونه: آزمون فراصوت)
• اندازه گیری و تجزیه و تحلیل لرزش
• دمانگاری به روش مادون‌قرمز
• روندیابی پارامتر‌ها (به عنوان مثال: جریان، نرخ، فشار، دما و غیره)
• کنترل روند ابزار دقیق (اندازه گیری و روندیابی)
• بازرسی‌های بصری (نگاه کردن ، گوش دادن و حس کردن)

بله! بکارگیری نت مبتنی بر قابلیت اطمینان پیچیده است، اما در صورت انجام درست می‌تواند بازدهی عظیمی را برای سازمان ما به ارمغان بیاورد. طراحی ساختاری که در آن بازرسی‌ها منطبق بر حالت‌های خرابی هر تجهیز انجام بگیرد بدون شک منجر به بهود قابلیت اطمینان تجهیز و کل عملیات نگهداشت خواهد شد.  مطمئن باشید با استفادهٔ درست از منحنی P-F نت مبتنی بر قابلیت اطمینان کاملاً در دسترس شما خواهد بود.

منبع